Ferill 160. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.
149. löggjafarþing 2018–2019.
Þingskjal 328 — 160. mál.
Svar
fjármála- og efnahagsráðherra við fyrirspurn frá Loga Einarssyni um eignir og tekjur landsmanna árið 2017.
Svörin við fyrirspurninni byggja á umbeðnum gögnum frá embætti ríkisskattstjóra. Upplýsingarnar byggjast á skattframtölum einstaklinga fyrir tekjuárin 1997–2017 og miðast við stöðu framtala strax að lokinni álagningu í júní ár hvert. Það þýðir að breytingar sem hafa verið gerðar vegna síðbúinna framtala og kærumeðferða er ekki að finna í tölunum.
Gögnunum er raðað eftir fjölskyldunúmeri framtals þannig að tveir samskattaðir aðilar teljast saman sem ein fjölskylda, óháð því hvort um sé að ræða hjón eða samskattað par. Einhleypingur, þ.m.t. einstætt foreldri, telst sem ein fjölskylda og ósamskattað par í sambúð telst sem sitthvor fjölskyldan. Vert er að hafa í huga að þar sem hér er stuðst við skattframtöl telst unglingur í foreldrahúsum í þessari röðun sem ein fjölskylda frá og með 16 ára aldri þrátt fyrir að sami unglingurinn komi fram sem barn á framfæri framteljanda á öðru framtali. Unglingar og ungmenni sem búa í heimahúsum eru mörg hver með litlar sem engar tekjur eða eignir. Í gögnunum eru einnig meðtaldir þeir einstaklingar og sambúðir sem eru með afbrigðilega álagningu, eða handreiknaðir, eins og sá hópur er oft nefndur sökum þess að sérfræðingar RSK þurfa að handreikna álagningu þeirra. Þetta eru einstaklingar þar sem framtölum er að einhverju leyti ábótavant og er algeng ástæða fyrir handreikningi búseta erlendis hluta úr ári. Með öðrum orðum, hér er miðað við alla framteljendur, óháð aldri, tekjum eða eignum.
Á árinu 2017 voru um 230 þúsund fjölskyldur í gögnum ríkisskattstjóra miðað við framangreinda skilgreiningu. Þar af er 5%-hópurinn námundaður við 11.450 fjölskyldur, 1-% hópurinn við 2.290 fjölskyldur og 0,1%-hópurinn 229 fjölskyldur.
Gæði gagnanna eru að mestu leyti óbreytt yfir þann tíma sem hér um ræðir með þeirri undantekningu þó að á framtali 2009 voru innstæður og vextir af innstæðum í fyrsta sinn forskráðir á skattframtöl og hafa verið það síðan. Þetta þýddi að innstæður og vextir af innstæðum hækkuðu gríðarlega á milli framtala 2008 og 2009. Þetta hafði hins vegar ekki afgerandi áhrif á hlutfallstölurnar á þessum tíma. Þá er rétt að taka fram að hlutabréf eru talin á nafnvirði í þessum gögnum og fasteignir eru taldar á fasteignamatsverði.
1. Hvert var eigið fé þeirra a) 5%, b) 1%, c) 0,1% landsmanna sem mest áttu árið 2017 og hvert var hlutfall eigin fjár þeirra af eigin fé allra landsmanna árið 2017? Hverjar eru sambærilegar tölur fyrir árin 1997–2016?
Eigið fé þeirra 5% landsmanna sem mestar eignir áttu við lok árs 2017 samkvæmt skattframtölum var 1.646,7 milljarðar kr. og hlutfall eigin fjár þeirra af eigin fé allra landsmanna var 42%. Eigið fé þess 1% landsmanna sem mestar eignir áttu við lok árs 2017 var 718,6 milljarðar kr. og hlutfall eigin fjár þeirra af eigin fé allra landsmanna var 18,3%. Eigið fé þess 0,1% landsmanna sem mest áttu við lok árs 2017 var 236,6 milljarðar kr. og hlutfall eigin fjár þeirra af eigin fé allra landsmanna var 6%. Sambærilegar tölur fyrir árin 1997–2016 er að finna í töflu 1.
Tafla 1. Upphæð og hlutfall eigin fjár hjá ríkasta hluta landsmanna af heildar eigin fé 1997–2017, raðað eftir heildareignum.
Efstu 5 % | Efsta 1% | Efsta 0,1% | ||||
Ár | Eigið fé, millj. kr. | Hlutfall af heild |
Eigið fé, millj. kr. | Hlutfall af heild | Eigið fé, millj. kr. | Hlutfall af heild |
1997 | 207.300 | 37,6% | 89.139 | 16,2% | 25.291 | 4,6% |
1998 | 228.350 | 38,5% | 99.660 | 16,8% | 29.352 | 4,9% |
1999 | 259.070 | 38,0% | 113.422 | 16,6% | 32.538 | 4,8% |
2000 | 286.654 | 37,7% | 124.563 | 16,4% | 37.231 | 4,9% |
2001 | 318.178 | 37,1% | 137.221 | 16,0% | 39.348 | 4,6% |
2002 | 346.316 | 38,1% | 155.928 | 17,1% | 49.443 | 5,4% |
2003 | 390.889 | 38,6% | 180.944 | 17,9% | 60.941 | 6,0% |
2004 | 445.154 | 38,1% | 201.653 | 17,2% | 64.114 | 5,5% |
2005 | 571.814 | 37,2% | 254.767 | 16,6% | 79.922 | 5,2% |
2006 | 695.240 | 40,7% | 328.875 | 19,3% | 112.685 | 6,6% |
2007 | 886.009 | 43,6% | 447.733 | 22,0% | 174.226 | 8,6% |
2008 | 931.468 | 47,2% | 474.197 | 24,0% | 173.848 | 8,8% |
2009 | 963.405 | 50,4% | 480.084 | 25,1% | 170.799 | 8,9% |
2010 | 894.256 | 56,3% | 448.976 | 28,3% | 162.119 | 10,2% |
2011 | 943.132 | 50,9% | 443.241 | 23,9% | 155.020 | 8,4% |
2012 | 1.010.609 | 48,7% | 470.267 | 22,7% | 167.120 | 8,1% |
2013 | 1.051.915 | 47,8% | 482.697 | 21,9% | 168.667 | 7,7% |
2014 | 1.126.162 | 46,1% | 506.336 | 20,7% | 167.754 | 6,9% |
2015 | 1.249.414 | 44,4% | 559.487 | 19,9% | 187.339 | 6,7% |
2016 | 1.388.292 | 43,5% | 612.632 | 19,2% | 201.323 | 6,3% |
2017 | 1.646.667 | 42,0% | 718.550 | 18,3% | 236.596 | 6,0% |
2. Hverjar voru heildareignir þeirra a) 5%, b) 1%, c) 0,1% landsmanna sem mest áttu árið 2017 og hvert var hlutfall heildareigna þeirra af heildareignum allra landsmanna árið 2017? Hverjar eru sambærilegar tölur fyrir árin 1997–2016?
Heildareignir þeirra 5% landsmanna sem mestar eignir áttu við lok árs 2017 samkvæmt skattframtölum voru 1.852 milljarðar kr. og hlutfall heildareigna þeirra af heildareignum allra landsmanna var 32%. Heildareignir þess 1% landsmanna sem mestar eignir áttu við lok árs 2017 voru 758,6 milljarðar kr. og hlutfall heildareigna þeirra af heildareignum allra landsmanna var 13,1%. Heildareignir þess 0,1% landsmanna sem mestar eignir áttu við lok árs 2017 voru 241,4 milljarðar kr. og hlutfall heildareigna þeirra af heildareignum allra landsmanna var 4,2%. Sambærilegar tölur fyrir árin 1997–2016 er að finna í töflu 2.
Tafla 2. Upphæð og hlutfall heildareigna hjá ríkasta hluta landsmanna 1997–2017.
Efstu 5% | Efsta 1% | Efsta 0,1% | ||||
Ár | Heildareignir, millj. kr. | Hlutfall af heild | Heildareignir, millj. kr. | Hlutfall af heild | Heildareignir, millj. kr. | Hlutfall af heild |
1997 | 240.924 | 27,3% | 97.404 | 11,0% | 27.457 | 3,1% |
1998 | 271.489 | 28,3% | 115.708 | 12,1% | 35.299 | 3,7% |
1999 | 302.888 | 27,6% | 125.126 | 11,4% | 35.570 | 3,2% |
2000 | 341.328 | 27,6% | 140.171 | 11,3% | 41.876 | 3,4% |
2001 | 379.203 | 27,0% | 154.552 | 11,0% | 45.720 | 3,3% |
2002 | 406.230 | 27,1% | 169.783 | 11,3% | 52.777 | 3,5% |
2003 | 459.505 | 27,5% | 196.977 | 11,8% | 64.891 | 3,9% |
2004 | 534.942 | 27,8% | 225.007 | 11,7% | 70.273 | 3,6% |
2005 | 700.350 | 28,5% | 292.425 | 11,9% | 90.397 | 3,7% |
2006 | 868.982 | 30,8% | 382.162 | 13,6% | 128.595 | 4,6% |
2007 | 1.119.181 | 33,1% | 523.029 | 15,5% | 195.915 | 5,8% |
2008 | 1.196.965 | 32,7% | 554.000 | 15,1% | 200.779 | 5,5% |
2009 | 1.233.236 | 32,4% | 561.351 | 14,8% | 197.110 | 5,2% |
2010 | 1.133.909 | 32,7% | 517.756 | 14,9% | 183.550 | 5,3% |
2011 | 1.148.891 | 31,8% | 500.980 | 13,9% | 169.389 | 4,7% |
2012 | 1.216.725 | 31,5% | 523.679 | 13,6% | 180.929 | 4,7% |
2013 | 1.255.294 | 31,5% | 531.540 | 13,3% | 181.580 | 4,6% |
2014 | 1.319.381 | 31,3% | 547.868 | 13,0% | 174.887 | 4,2% |
2015 | 1.436.420 | 31,7% | 596.954 | 13,2% | 191.418 | 4,2% |
2016 | 1.578.257 | 31,8% | 654.087 | 13,2% | 208.293 | 4,2% |
2017 | 1.851.952 | 32,0% | 758.641 | 13,1% | 241.358 | 4,2% |
3. Hverjar voru tekjur tekjuhæstu a) 5%, b) 1%, c) 0,1% landsmanna árið 2017, með og án fjármagnstekna, og hvert var hlutfall tekna þeirra af tekjum allra landsmanna árið 2017? Hverjar eru sambærilegar tölur fyrir árin 1997–2016?
Heildartekjur með fjármagnstekjum samkvæmt skattframtölum hjá tekjuhæstu 5% landsmanna voru 397,2 milljarðar kr. og hlutfall tekna þeirra af tekjum allra landsmanna árið 2017 var 22,6%. Heildartekjur með fjármagnstekjum hjá tekjuhæsta 1% landsmanna voru 165,3 milljarðar kr. og hlutfall tekna þeirra af tekjum allra landsmanna árið 2017 var 9,4%. Heildartekjur með fjármagnstekjum hjá tekjuhæsta 0,1% landsmanna voru 63,7 milljarðar kr. og hlutfall tekna þeirra af tekjum allra landsmanna árið 2017 var 3,6%. Sambærilegar tölur fyrir árin 1997–2016 er að finna í töflu 3.
Tafla 3. Upphæð og hlutfall heildartekna tekjuhæsta hluta landsmanna 1997–2017.
Efstu 5 % | Efsta 1% | Efsta 0,1% | ||||
Ár | Heildartekjur, millj. kr. | Hlutfall af heild | Heildartekjur, millj. kr. | Hlutfall af heild | Heildartekjur, millj. kr. | Hlutfall af heild |
1997 | 58.348 | 18,4% | 18.916 | 6,0% | 4.266 | 1,3% |
1998 | 66.997 | 18,6% | 21.672 | 6,0% | 4.845 | 1,3% |
1999 | 78.534 | 19,2% | 26.223 | 6,4% | 6.187 | 1,5% |
2000 | 90.940 | 19,7% | 32.223 | 7,0% | 8.795 | 1,9% |
2001 | 106.117 | 20,6% | 41.584 | 8,1% | 15.384 | 3,0% |
2002 | 118.497 | 21,4% | 49.008 | 8,9% | 20.608 | 3,7% |
2003 | 138.711 | 23,2% | 64.270 | 10,8% | 31.104 | 5,2% |
2004 | 153.350 | 23,4% | 68.055 | 10,4% | 25.820 | 3,9% |
2005 | 209.261 | 27,2% | 110.690 | 14,4% | 48.628 | 6,3% |
2006 | 257.263 | 28,5% | 137.487 | 15,2% | 60.248 | 6,7% |
2007 | 366.171 | 33,2% | 222.967 | 20,2% | 112.446 | 10,2% |
2008 | 288.565 | 26,0% | 133.520 | 12,0% | 46.011 | 4,1% |
2009 | 246.419 | 23,4% | 104.259 | 9,9% | 37.188 | 3,5% |
2010 | 201.873 | 20,5% | 70.351 | 7,2% | 19.226 | 2,0% |
2011 | 217.273 | 20,7% | 73.491 | 7,0% | 18.855 | 1,8% |
2012 | 233.583 | 21,0% | 80.832 | 7,3% | 21.227 | 1,9% |
2013 | 257.610 | 21,5% | 94.398 | 7,9% | 28.117 | 2,3% |
2014 | 285.250 | 22,0% | 111.209 | 8,6% | 38.773 | 3,0% |
2015 | 308.256 | 22,0% | 116.964 | 8,3% | 35.252 | 2,5% |
2016 | 349.802 | 22,2% | 138.754 | 8,8% | 48.898 | 3,1% |
2017 | 397.205 | 22,6% | 165.276 | 9,4% | 63.739 | 3,6% |
Heildartekjur án fjármagnstekna hjá tekjuhæstu 5% landsmanna voru 298,7 milljarðar kr. árið 2017 og hlutfall þeirra af tekjum allra landsmanna (án fjármagnstekna) var 18,7%. Heildartekjur án fjármagnstekna hjá tekjuhæsta 1% landsmanna voru 91,7 milljarðar kr. og hlutfall þeirra af tekjum allra landsmanna (án fjármagnstekna) var 5,7%. Heildartekjur án fjármagnstekna hjá tekjuhæsta 0,1% landsmanna voru 18,8 milljarðar kr. og hlutfall þeirra af tekjum allra landsmanna (án fjármagnstekna) var 1,2%. Sambærilegar tölur fyrir árin 1997–2016 er að finna í töflu 4.
Tafla 4. Upphæð og hlutfall heildartekna án fjármagnstekna hjá tekjuhæsta hluta landsmanna 1997–2017.
Efstu 5% | Efsta 1% | Efsta 0,1% | ||||
Ár | Tekjur án fjármagnstekna, millj. kr. | Hlutfall af heild | Tekjur án fjármagnstekna, millj. kr. | Hlutfall af heild | Tekjur án fjármagnstekna, millj. kr. | Hlutfall af heild |
1997 | 51.974 | 17,2% | 14.877 | 4,9% | 2.566 | 0,8% |
1998 | 60.323 | 17,5% | 17.549 | 5,1% | 3.190 | 0,9% |
1999 | 66.840 | 17,4% | 19.128 | 5,0% | 3.120 | 0,8% |
2000 | 74.571 | 17,5% | 21.671 | 5,1% | 3.769 | 0,9% |
2001 | 82.241 | 17,4% | 23.302 | 4,9% | 3.790 | 0,8% |
2002 | 89.664 | 17,7% | 25.973 | 5,1% | 4.778 | 0,9% |
2003 | 94.730 | 17,8% | 27.794 | 5,2% | 4.991 | 0,9% |
2004 | 104.895 | 18,1% | 31.697 | 5,5% | 6.232 | 1,1% |
2005 | 119.925 | 18,6% | 38.150 | 5,9% | 9.177 | 1,4% |
2006 | 140.439 | 19,1% | 45.780 | 6,2% | 11.250 | 1,5% |
2007 | 171.637 | 20,3% | 62.240 | 7,4% | 19.735 | 2,3% |
2008 | 180.983 | 19,9% | 59.871 | 6,6% | 14.239 | 1,6% |
2009 | 175.460 | 19,2% | 53.418 | 5,9% | 10.756 | 1,2% |
2010 | 173.742 | 19,0% | 52.169 | 5,7% | 10.430 | 1,1% |
2011 | 191.562 | 19,4% | 57.162 | 5,8% | 10.430 | 1,1% |
2012 | 202.594 | 19,4% | 60.892 | 5,8% | 11.181 | 1,1% |
2013 | 216.442 | 19,4% | 66.600 | 6,0% | 13.625 | 1,2% |
2014 | 229.687 | 19,1% | 69.839 | 5,8% | 13.755 | 1,1% |
2015 | 251.655 | 19,4% | 78.552 | 6,0% | 16.846 | 1,3% |
2016 | 273.200 | 18,9% | 83.082 | 5,7% | 15.895 | 1,1% |
2017 | 298.668 | 18,7% | 91.655 | 5,7% | 18.842 | 1,2% |
4. Hvað áttu tekjuhæstu a) 10%, b) 5%, c) 1%, d) 0,1% landsmanna árið 2017 stóran hluta af annars vegar eigin fé landsmanna og hins vegar heildareignum landsmanna árið 2017? Hverjar eru sambærilegar tölur fyrir árin 1997–2016?
Tekjuhæstu 10% landsmanna samkvæmt skattframtölum áttu í lok árs 2017 samanlagt 36,7% af eigin fé allra landsmanna og 34% af heildareign allra landsmanna. Tekjuhæstu 5% landsmanna árið 2017 áttu við lok árs 2017 samanlagt 24,9% af eigin fé allra landsmanna og 21,6% af heildareign allra landsmanna. Tekjuhæsta 1% landsmanna árið 2017 átti við lok árs 2017 samanlagt 10,7% af eigin fé allra landsmanna og 8,2% af heildareign allra landsmanna. Tekjuhæsta 0,1% landsmanna árið 2017 átti við lok árs 2017 samanlagt 3,4% af eigin fé allra landsmanna og 2,4% af eigin fé allra landsmanna. Sambærilegar tölur fyrir árin 1997–2016 er að finna í töflu 5.
Tafla 5. Hlutfall eigin fjár af heild og hlutfall heildareigna af heild hjá tekjuhæsta hluta landsmanna 1997–2017.
Efstu 10% | Efsta 5% | Efsta 1% | Efsta 0,1% | |||||
Ár | Eigið fé | Heildar-eignir | Eigið fé | Heildar-eignir | Eigið fé | Heildar-eignir | Eigið fé | Heildar-eignir |
1997 | 29,9% | 27,8% | 20,2% | 17,6% | 9,0% | 6,8% | 2,7% | 1,9% |
1998 | 30,1% | 28,5% | 20,7% | 18,4% | 9,3% | 7,5% | 3,1% | 2,3% |
1999 | 31,8% | 29,1% | 22,2% | 18,9% | 9,7% | 7,4% | 2,8% | 1,9% |
2000 | 32,1% | 29,3% | 21,8% | 18,7% | 9,7% | 7,4% | 2,8% | 2,0% |
2001 | 30,6% | 28,5% | 20,5% | 17,9% | 9,1% | 6,9% | 2,9% | 1,9% |
2002 | 31,0% | 28,3% | 21,4% | 18,1% | 10,0% | 7,3% | 3,9% | 2,6% |
2003 | 33,0% | 29,7% | 23,2% | 19,3% | 10,9% | 8,0% | 3,9% | 2,7% |
2004 | 34,5% | 30,7% | 24,2% | 20,1% | 10,7% | 8,2% | 2,9% | 2,2% |
2005 | 36,0% | 32,1% | 25,3% | 21,3% | 11,2% | 8,9% | 3,1% | 2,5% |
2006 | 40,2% | 35,0% | 28,7% | 23,6% | 13,5% | 10,4% | 3,7% | 3,0% |
2007 | 43,4% | 37,6% | 32,1% | 26,1% | 16,3% | 12,2% | 6,1% | 4,2% |
2008 | 45,9% | 37,3% | 34,4% | 25,6% | 17,9% | 11,8% | 5,6% | 3,6% |
2009 | 42,8% | 34,6% | 32,3% | 23,4% | 17,0% | 10,4% | 5,9% | 3,2% |
2010 | 38,8% | 31,9% | 28,2% | 20,7% | 15,3% | 8,8% | 5,9% | 3,0% |
2011 | 35,5% | 30,6% | 23,9% | 19,1% | 11,0% | 7,2% | 4,4% | 2,5% |
2012 | 35,3% | 30,6% | 24,2% | 19,2% | 10,9% | 7,2% | 4,2% | 2,4% |
2013 | 35,9% | 31,3% | 24,8% | 19,8% | 11,4% | 7,6% | 4,0% | 2,4% |
2014 | 35,0% | 31,2% | 24,3% | 19,9% | 10,7% | 7,4% | 3,5% | 2,1% |
2015 | 35,8% | 32,2% | 24,7% | 20,6% | 10,6% | 7,6% | 2,9% | 1,9% |
2016 | 36,2% | 32,9% | 24,8% | 21,0% | 10,6% | 7,8% | 3,0% | 2,1% |
2017 | 36,7% | 34,0% | 24,9% | 21,6% | 10,7% | 8,2% | 3,4% | 2,4% |